مطالبه چک و سفته

 

مطالبه چک و سفته

بهترین راه وصول چک برگشتی

روزانه تعداد زیادی از شهروندان پس از ارائه چک به بانک برای دریافت مبلغ مندرج درآن با این پاسخ از بانک مواجه می شوند که چک فوق مانده ندارد”
قوانین حاکم بر صدور چک در قانون تجارت” ،”قانون صدور چک” و همچنین آیین نامه اجرای مفاد اسناد رسمی آمده است.
چک از دو جنبه قابل تعقیب است
۱- بعد کیفری که بواسطه عمل مجرمانه صدور چک بلامحل بر اساس تشخیص قاضی بین یک روز تا ۲ سال حبس دارد
۲- بعد حقوقی که امور اداری آن ممکن است حتی تا دو سال نیز به طول بیانجامد.از آنجا که چک در حکم اسناد رسمی و لازم الاجراست یک روش بهتر و سریع تر برای نتیجه گیری نیز در قانون آمده که اکثر شهروندان از آن بی اطلاع هستند.این روش آن است که دارنده چک برگشتی می تواند با مراجعه به اداره ثبت اسناد و املاک در کمترین زمان به نتیجه برسد.
اداره ثبت اقدام به صدور اجرائیه می‌کند و اجرائیه صادره به بدهکار ابلاغ می‌شود و بدهکار ۱۰ روز از تاریخ ابلاغ مهلت دارد که بدهی خود را بپردازد و در صورت عدم پرداخت بدهی، اداره ثبت به طلبکار اخطار می‌نماید که ظرف سه روز طریق وصول طلب خود را اعلام کند.
چنانچه طلبکار بتواند اموال قابل بازداشت بدهکار را به اداره ثبت معرفی کند اداره ثبت پس از بررسی اموال مورد نظر، در صورتی که اموال از لحاظ قانونی قابل بازداشت باشند، نسبت به بازداشت آنها اقدام می‌کند و پس از طی مراحل قانونی، اموال را رسانده یا در قبال طلب بستانکار، اموال مذکور را با اخذ حقوق دولت به وی واگذار می‌کند.

بر اساس قوانین حساب جاری، مشتریانی که چک صادر می کنند، باید حساب خود را تامین کرده و نمی توانند به صرف کاهش مانده در حساب و واریز به حسابهای دیگرشان در همان بانک جلوی پاس شدن را بگیرند.

در این گونه موارد بانک موظف است مبلغ کمبود وجه را از هر یک از حسابهای صادر کننده چک برداشت و حساب جاری را به جهت پاس کردن چک تامین کنند.

درج شماره ملی بر روی چک های صادره از آن جا دارای اهمیت میباشد که در صورت موجود نبودن وجه چک پیدا کردن سایر حساب های مشتری در بانک به سرعت انجام شود.

طرح شکایت علیه صادرکننده چک بلامحل
چنانچه چک به هر دلیل برگشت بخورد، پس از دریافت گواهی عدم پرداخت از بانک محال علیه و اطمینان از عدم وصول چک از طریق مذاکره ، نسبت به تنظیم شکوائیه اقدام نمایید:

الف – پس از تنظیم شکوائیه با همراه داشتن اصل چک به قسمت ارجاع شکایات حوزه قضایی که بانک محال علیه در محدوده آن واقع است مراجعه کنید.

ب – معاونت ارجاع حوزه قضایی مربوطه در ذیل شکوائیه دستور تحقیقات مقدماتی و اعلام نتیجه را به حوزه انتظامی واقع در محدوده ست صادر کننده چک را صادر می نماید. (آدرس اعلامی مشتکی عنه مندرج در برگ گواهی عدم پرداخت)

ج – پس از اخذ دستور مقام قضایی ، به حوزه انتظامی مربوطه مراجعه کرده و برحسب رویه معمول ، با کسب دستور فرمانده حوزه انتظامی یا جانشین وی اخطاریه ۳ روزه که به اخطار

حسن نیت معروف است در معیت مامور نیروی انتظامی به متهم ابلاغ می شود.

ذ – درصورتی که متهم در ظرف ۳ روز پس از ابلاغ اخطاریه مذکور در بند ۳، رضایت شاکی را جلب کرده است یا ترتیب پرداخت وجه چک را بدهد با اعلام رضایت شاکی یا ارائه لاشه چک توسط وی پرونده مختومه می شود، والا درصورت عدم حضور در موعد مقرر، با دستور مقام قضایی نسبت به جلب متهم اقدام و پرونده با گزارش نیروی انتظامی و به همراه طرفین به حوزه قضایی مربوطه ارسال و پس از تعیین شعبه رسیدگی کننده توسط ریاست حوزه قضایی و یامعاونین آنها، پرونده در جریان رسیدگی قرار می گیرد. (این اقدامات نیز درصورتی که متهم متواری باشد انجام می گیرد) در ضمن می توان درصورتی که متهم متواری بوده و احتمال خروج وی از کشور برود، از دادگاه درخواست ممنوع الخروج کردن وی را از کشور کرد.

روش وصول وجه سفته
 ابتدا باید به اداره واخواست سفته مراجعه نمود و فرمی به اسم واخواستنامه را از همان اداره تهیه و جاهای خالی مندرج در آن را مطابق فرم نمونه موجود در اداره تکمیل نمایید. سپس ۲% ارزش سفته بابت هزینه واخواست باید تمبر زده شود و فیش واریزی بانک، به اداره واخواست داده شود.

بعد از واخواست سفته بین ۴۰ روز تا دو ماه وقت لازم است که سفته ها و واخواستنامه ها توسط اداره واخواست به صادر کننده آنها (متعهد) ابلاغ شود و نسخه ابلاغ شده آن، عودت شود تا امکان مطالبه وجه از طریق دادخواست به محاکم حقوقی فراهم گردد.

بعد از این مرحله می توان به دادگاه مراجعه و دادخواست مطالبه وجه داد که به میزان ارزش سفته که همان خواسته خواهان است مبلغ ۳.۵% تمبر دادرسی باید ابطال شود.

سفته را نمی توان به غیر از دادگاه در جای دیگری اقدام نمود. ضمن اینکه فقط و فقط از طریق حقوقی می توان پیگیری کرد و لاغیر. دادرسی هم طبق روال امروزه بسیار کند و طولانی پیش می رود.

نکات مهم دریافت و پرداخت چک و سفته
‍ چک بهتر است یا سفته؟

به مقایسه بعضی از مهمترین موارد تفاوت این دو سند تجاری می پردازیم تا شما هنگام استفاده از این اسناد یا هنگام قبول آنها در معاملات خود ، با آگاهی بیشتر و دید روشن تری اقدام کنید.

۱- چک جنبه کیفری دارد ولی سفته حقوقی است. به این معنا که صدور چک بلامحل در شرایطی جرم است ولی عدم پرداخت سفته در سرسید آن ، مطلقاً جرم نیست. البته طرح دعوای سفته در دادگاه حقوقی در نهایت منجر به حکم جلب صادر کننده سفته می شود ولی این حکم جلب و بازداشت بدهکار، سوء پیشینه کیفری برای او محسوب نمی شود و آثار حکم کیفری چک را ندارد. بنابراین چک از این جهت که ممکن است دارنده ان را زودتر به نتیجه مطلوب برساند ، بهتر است.

۲- چک بدون اخذ گواهی عدم پرداخت از بانک (بدون برگشت زدن) ، قابل طرح دعوا و مطالبه در دادگاه نیست و حتماً باید گواهی عدم پرداخت چک هم ضمیمه دادخواست باشد ولی سفته بدون واخواست کردن آن (بدون برگشت زدن) نیز در دادگاه قابل مطالبه است. اخذ گواهی عدم پرداخت چک ، کار سختی نیست.

۳- صدور گواهی عدم پرداخت چک ، رایگان انجام می شود ، یعنی بانک برای صدور گواهی عدم پرداخت چک ، هزینه ای نمی گیرد ولی واخواست سفته (اعتراض عدم پرداخت سفته) هزینه دارد و ۲ درصد مبلغ سفته را باید بابت واخواست سفته بپردازید. پس از این جهت نیز چک ، بهتر از سفته است.

سفته مطابق مقررات ، از جمله قانون تجارت، یکی از مزایای سفته نسبت به چک این است که دادگاه نمیتواند دادخواست اعسار صادر کننده سفته را هماند چک قبول کند و مستند قانونی آن هم ، ماده ۲۶۹ قانون تجارت می باشد که مقرر م دارد ، محاکم نمی توانند بدون رضایت صاحب برات برای تادیه وجه برات مهلتی بدهند .
همچنین ماده ۳۰۹ قانون تجارت نیز مقرر می دارد ، تمام مقررات راجع به بروات تجاری در مورد فته طلب ( سفته) لازم الرعایه است .

آیا می‌توان برای سفته همچون چک؛ تامین خواسته درخواست کرد؟

در صورتی که سفته به بانک ارائه شود و واخواست آن انجام گیرد می‌توان از دادگاه درخواست تامین خواسته کرد.

واخواست سفته همانند دریافت گواهی عدم پرداخت چک می‌باشد با این تفاوت که برای واخواست سفته ۳ درصد مبلغ سفته را باید به بانک پرداخت کنید تا واخواست انجام شود.

سفته ,پرداخت ,واخواست ,بانک ,اداره ,گواهی ,واخواست سفته ,صادر کننده ,حوزه قضایی ,حوزه انتظامی ,اداره واخواست ,حوزه قضایی مربوطه منبع